Bài HuongColor – Ảnh: Pavel Pham | VietnamColor phỏng vấn độc quyền
Nhân dịp Nguyên Lê cùng Ngô Hồng Quang ra mắt album Hanoi Duo – một bản phối độc đáo giữa truyền thống Việt Nam với ngôn ngữ âm nhạc đương đại. Vietnamcolor giới thiệu người Nghệ sĩ mà với ông mối quan hệ hay sự tương tác trong âm nhạc là yếu tố quan trọng nhất
Tôi gặp ông, tại một quán cà phê ở trung tâm thành phố, ngay bên Hồ Con Rùa. Ông ngồi đó, tuyệt đối yên tĩnh và lặng lẽ, nhâm nhi tách cà phê, thả mình vào dòng suy nghĩ, chờ đợi những câu hỏi tôi sẽ đặt ra. Đó là một thời điểm khó khăn: ông vừa nhận được tin mình mắc một căn bệnh hiểm nghèo. Khả năng trở về Việt Nam thường xuyên như ông mong muốn sẽ không còn dễ dàng nữa.
Thế nhưng, khi nhắc đến âm nhạc và những người trẻ đang làm nghệ thuật ở Việt Nam, ánh mắt ông bỗng sáng lên. Ông trở lại là chính mình – một nghệ sĩ đầy đam mê, như thể đang đứng trên sân khấu, say mê chơi đàn guitar như ông vẫn luôn làm suốt bao năm qua.
Ông chia sẻ rằng những niềm vui và cảm xúc khi tiếp cận với người khác, đặc biệt trong môi trường âm nhạc, tạo ra một cảm giác kỳ lạ chưa từng tồn tại trước đó. Điều này thôi thúc ông trở thành nhạc sĩ. Nhưng đồng thời ông thấy khó khăn khi làm việc cùng những người không thân thiết và không hiểu mình.
Phần lớn các dự án âm nhạc của anh đều mang tên “Nguyên Lê & Friends”, vậy trong dự án “Hanoi Duo” lần này, những “người bạn” đồng hành cùng anh là ai?
Với tôi, sự tương tác trong âm nhạc là điều quan trọng nhất. Những cảm xúc và niềm vui khi kết nối với người khác tạo ra một điều kỳ diệu – một cảm giác chưa từng tồn tại trước đó. Chính điều đó đã thôi thúc tôi trở thành một nhạc sĩ.
Tuy nhiên, tôi cũng cảm thấy rất khó khi phải làm việc cùng những người không thật sự hiểu mình. Với Hanoi Duo, tôi muốn mở rộng không gian sáng tạo thông qua giao lưu văn hóa – đó là một trải nghiệm đáng quý. Cái tên Hanoi Duo cũng là cách đơn giản, trực tiếp để khẳng định bản sắc Việt Nam – nhất là khi chúng tôi trình diễn ở châu Âu.
Tôi yêu cảm giác nên thơ của Hà Nội, nơi bố mẹ tôi sinh ra và lớn lên. Còn Quang – Ngô Hồng Quang – sinh ra tại Hải Dương, một vùng gần Hà Nội, nhưng đã có nhiều năm sống và làm việc ở đó. Chúng tôi đi những con đường khác nhau, nhưng cùng chia sẻ một mục tiêu: thể hiện và lan tỏa vẻ đẹp của âm nhạc Việt Nam ra thế giới.
Vì sao anh chọn Ngô Hồng Quang – người cộng sự trong dự án lần này?
Ngô Hồng Quang là thế hệ nhạc sĩ truyền thống mới – một nghệ sĩ hiểu sâu sắc âm nhạc dân tộc nhưng cũng được đào tạo bài bản về nhạc phương Tây: hợp xướng, hòa âm, hợp âm… Quang luôn cởi mở, không ngừng tìm kiếm những trải nghiệm âm nhạc mới. Những phẩm chất ấy khiến anh trở thành người cộng sự lý tưởng. Mọi mong muốn hay tưởng tượng âm nhạc của tôi, anh ấy đều có thể hiểu và thực hiện được.
Chúng tôi không có bất kỳ ranh giới nào trong âm nhạc. Tôi từng làm việc với nhiều nghệ sĩ trẻ tài năng trên khắp thế giới: Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ, Algeria, Morocco, châu Phi… nhưng Quang là một cá nhân đặc biệt.
Trong những lần trở về Việt Nam, anh có xu hướng hợp tác với các nghệ sĩ đương đại. Anh học hỏi được điều gì từ họ?
Tôi là người Việt Nam – luôn luôn là như thế. Mục tiêu của tôi là sáng tạo ra những sản phẩm âm nhạc mang đậm cội nguồn dân tộc nhưng mang tầm vóc toàn cầu. Và tôi muốn chia sẻ chúng với thế giới.
Tôi học hỏi rất nhiều từ những người tôi cộng tác. Gặp một nghệ sĩ thổi sáo tuyệt vời như Kudsi Erguner, tôi có thể học về các nhịp lẻ như nhịp 11, nhịp 13. Làm việc với nghệ sĩ bass người Cameroon – Etienne Mbappé, tôi học được cách chơi chắc chắn, đầy đặn và sâu sắc. Còn với nghệ sĩ piano tiên phong người Mỹ Uri Caine, tôi học được sự cân bằng giữa tự do ngẫu hứng và cấu trúc cổ điển.
Jazz và World Music là con đường anh chọn. Nhưng làm thế nào để âm nhạc giàu chất dân tộc này được công chúng trong nước đón nhận, khi phần lớn sự quan tâm lại đến từ người nước ngoài hoặc Việt kiều?
Tôi tin rằng chỉ là vấn đề thời gian. Việt Nam đang phát triển rất nhanh, và tôi lạc quan rằng trong vài năm tới, công chúng sẽ nhận thức rõ hơn về giá trị cội rễ và tầm quan trọng của âm nhạc truyền thống.
Cách đây 15 năm, âm nhạc của tôi vẫn còn xa lạ và khó hiểu với người Việt. Nhưng bây giờ, khi có những bài phỏng vấn như thế này, tôi tin rằng sẽ có thêm nhiều người biết đến và đồng cảm với âm nhạc của tôi.
Có một điều thú vị: tôi không nói tiếng Việt tốt như các nhạc sĩ bản địa, nhưng tôi lại hiểu rất sâu về âm nhạc truyền thống – nhiều khi còn hơn cả những người đang sống và sáng tác tại Việt Nam.
Trong âm nhạc, anh đầy cảm xúc và bùng nổ, nhưng ngoài đời lại nhẹ nhàng, kín đáo. Có phải đó là hai thế giới khác nhau?
Thật ra, đời sống của tôi là âm nhạc. Có thể chỉ 10% cuộc sống của tôi không liên quan đến âm nhạc, nhưng ngay cả điều đó cũng mang hơi thở âm nhạc. (cười)
Khi chứng kiến những sự kiện đau thương như các vụ tấn công ở Pháp, chúng ảnh hưởng sâu sắc đến tâm hồn tôi và chắc chắn sẽ hiện diện trong những tác phẩm của tôi – đôi khi đầy phẫn nộ, đau đớn.
Anh có lời khuyên nào dành cho những người trẻ đang theo đuổi con đường sáng tác và biểu diễn âm nhạc?
Đừng bao giờ từ bỏ cội rễ âm nhạc của mình. Hãy xác định rõ bạn đang có gì, và hãy hát, hãy chơi chính điều đó. Hãy trung thực với chính mình. Bằng cách đó, bạn sẽ tìm thấy bản sắc riêng và trở thành một nghệ sĩ thực thụ.
Người ta không cần một bản sao của nghệ sĩ X hay Y. Bạn phải là chính mình. Hãy tin vào đam mê nghệ thuật, bởi chính đam mê đó sẽ dẫn dắt bạn đi xa. Nếu đánh mất đam mê, bạn sẽ mất đi chính mình – và mất luôn cả nghệ thuật. Khi đó, bạn chẳng còn gì nữa.
Nguyên Lê – Nghệ sĩ guitar jazz tầm cỡ quốc tế, người chiến thắng giải thưởng danh giá Django Reinhardt, đã làm mới định nghĩa về nhạc fusion bằng cách kết hợp jazz với âm nhạc truyền thống khắp thế giới. Trong chuyến lưu diễn tại Việt Nam, anh cùng Ngô Hồng Quang ra mắt album mới Hanoi Duo – một bản phối độc đáo giữa truyền thống Việt Nam và ngôn ngữ âm nhạc đương đại.
Các nghệ sĩ tham gia biểu diễn Hanoi Duo:
• Nguyên Lê: guitar & laptop
• Ngô Hồng Quang: hát, đàn môi, đàn tính, đàn bầu, đàn nhị, đàn cò, K’ny, đàn goong
• Khách mời:
• Alex Trần (bộ gõ)
• Nguyễn Hoàng Anh (sáo mèo & tiêu)
• Nguyễn Mai Lê (đàn tranh)
Họ đã biểu diễn tại Viện IDECAF TP.HCM ngày 01/03/2017 và tại Hà Nội ngày 24-25/02.2017
Ngôn ngữ của người sáng tạo, không gian trải nghiệm văn hóa nghệ thuật Việt Nam
Địa chỉ liên hệ:
Hochiminh Head Office: 30, C18 Street, Ward 12, Tan Binh District.
Hanoi Branch Office: 766 La Thanh, Giang Vo District.
Email: info@vietnamcolor.vn
Official Fanpage: https://www.facebook.com/vietnamcolor.vn
Website: www.vietnamcolor.vn
